Hier geen beeldhouwwerk maar een reliëftegel met voorstelling van Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand, drie baksteenlagen hoog, ingemetst onder het huisnummer tussen de inkomdeur en het raam van de rijwoning. Aangebracht kort na de Tweede Wereldoorlog uit dank voor bescherming van huis en gezin. — [WS]
"(PAROCHIE H. DRIEVULDIGHEID)
> Zie ook: Betogingstraat |
Dit beeld van Maria met het rustend Jezuskind (met nimbus) in haar armen werd hier tijdens Wereldoorlog II geplaatst. Met haar linkerhand drukt Maria tevens een rijksappel tegen haar borst. De Madonna hangt vrij hoog op de baksteengevel, iets eronder (maar niet op ooghoogte) is een gedenkplaat aangebracht.
Het beeldhouwwerk is gelijk aan dat van de Sint-Jacobsmarkt 17 en sterk verwant met dat van de Oever 16 (Ch. Proost, ca. 1945).
In april 2009 (Google Street View) was deze Madonna nog onbehandeld; in augustus 2013 blijkt het beeld polychroom geschilderd en verdween de lantaarnarm (Google Street View). — [WS]
Foto's WS, 2002 |
De in de muur ingemetste hardstenen tekstplaat herinnert aan de plaatsing in de loop van de Tweede Wereldoorlog: "O.L. VROUW / MIDDELARES / ALLER GENADEN / BID VOOR ONS / 6 JULI 1943" |
Een madonnabeeld tegen een gevel van het huis Kattenberg 70 in Borgerhout verdween nog niet zo lang terug, in 1991-1993 werd het nog genoteerd. Het was een zeer hiëratische, statische voorstelling (een Renaissancetype) van Maria met een zegenende Jezus. Het beeldhouwwerk (een houtsculptuur?) was monochroom 'wit' geschilderd en bevatte goudkleurig geschilderde attributen (kroon en scepter Maria, rijksappel van het Kind)
Augustin Thyssen (1902, p. 378; 1922, p. 321) vernam dat het Onze-Lieve-Vrouwebeeld (een met of zonder Kind?) afkomstig was van het voormalige Miniemenklooster op de Antwerpse Meir. In de Franse periode (ca. 1797) zou het door de kloosteroverste aan een Borgerhoutenaar in bewaring zijn gegeven, deze plaatste het acheraf aan de gevel in de Kattenberg. — [WS]
Historische kleurenfoto: Tony Darimont, 1987 |
Voor het bovenlicht van deze rijwoning was tot voor kort nog een perfect bewaard gebleven standaardkapelletje uit het Mariajaar 1954 te vinden. Het was nog te zien in april 2009, in augustus 2013 was het niet meer aanwezig (cf. Google Street View).
Het polychroom beeldje van Onze-Lieve-Vrouw met Kind was opgesteld in een tweekleurig (blauw en wit) geschilderd, beglaasd kastje. Het kapelletje werd bekroond met het typische Mariamonogram, bovenaan verlengd met een kruisje. — [WS]
Foto Jan Janssens, 2006 |
Bij de neogotische parochiekerk van de Heilige Familie en Sint-Cornelius aan het Koxplein, opgetrokken tussen 1906 en 1909 n.o.v. de Borgerhoutse architect Frans Mertens (1864-1943), zijn de patroonheiligen afgebeeld aan het hoofdportaal. Als timpaanreliëf voor de H. Familie (Maria, Jezus, Jozef), die wordt geflankeerd door engelen in aanbidding. En als vrijstaand beeld op de muurdam tussen de deuren voor de H. Cornelius († 253). Als paus wordt hij gemijterd voorgesteld en draagt zijn naamattribuut, een hoorn (Lat. cornus). In de volksdevotie was hij patroon van de boeren en het hoornvee maar tevens fungeerde hij als heilige helper tegen epileptische aanvallen. In Vlaanderen waren er eertijds veel Cornelius-bedevaartsoorden met Ronse en Ninove als de belangrijkste. Er kon geen signatuur of datering worden weergevonden op de witstenen sculptuur. — [WS]
(Thyssen 1922, p. 317) |
> Parochiekerk Heilige Familie en Sint-Corneel (De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed) > Heilige Familie en Sint-Corneliuskerk (Wikipedia)
Foto's WS, 2006
|
![]() |
In september 2013 was het beeldje nog aanwezig, de overluifeling evenwel niet meer (Google Street View)
Foto WS, 14/04/2013 |
Foto WS, 2011
Zie ook Sergeant De Bruynestraat. |
Foto WS, 2002 |
Verdwenen gevelbeeld; verhuisd naar Zonstraat 71, daar stuk geraakt (eind 20ste eeuw) en vervangen door een nieuw beeld. (zie daar)
Foto Archief Voor Kruis en Beeld: fotoverzameling van gevelbeelden van Onze-Lieve-Vrouw door Rik De Vleeschauwer; Album p. 33 |
De keramieken madonna van het hoekgebouw Kroonstraat Zonstraat - aan de kant Kroonstraat - is aangebracht op zes bronskleurig geglazuurde tegels. Deze 20ste-eeuwse voorstelling is naar vorm gebaseerd op een gotisch model. Maria rust op een wolkendek en draagt een wijde kapmantel. Helaas raakte het hoofd beschadigd (na 1990 voor 2001). — [WS]
Foto WS, 2001 |
Foto (dia) Tony Darimont, 1990 (Archief VKB) |
Aan dit gebouw uit het Interbellum (ca. 1925) is op de eerste verdieping, tussen ramen nabij de inkom een (natuur?)stenen beeld van Christus aangebracht; Het werd geplaatst in een natuurstenen nis met op de console een opschrift en roosjesdecor. De lantaarn is verdwenen.
Jezus, gehuld in een klassieke academische drapering, wijst met de linkerhand naar zijn hartstreek en maakt met de vooruitgestoken rechterhand een uitnodigend gebaar. Achter zijn hoofd is een weggezakte nimbus te zien.
Het opschrift op console 'ONS ROTS VAST / VERTROUWEN / HEEFT ONS GERED' verwijst meer dan waarschijnlijk naar de gebeurtenissen van de Eerste Wereldoorlog (1914-1918).
Foto Jan Janssens, 2006 |
De eerste verdieping van het gebouw op de hoek van de Kwekerijstraat met de Kortrijkstraat bevat nu een lege nis aan de eerstgenoemde straatkant. |
Boven de inkom van de Borgerhoutse parochiekerk van Onze-Lieve-Vrouw ter Sneeuw op het Laar tref je een bustevoorstelling van Maria met Kind aan. Het beeld wordt afgesloten door een gestileerd wolkendek waarop sterretjes stralen.
De kerk werd gebouwd naar de plannen van de architecten Jos Willems en Joseph-Louis Stynen (1907-1991) en dateert van 1949. Ze verving de mooie neogotische voorganger uit 1843, een creatie van architect van Ferdinand Berckmans (1803-1854), die helaas - na een V-bom voltreffer tijdens Wereldoorlog II - niet werd hersteld maar respectloos werd gesloopt. |
Foto's WS, 2017
vkb1.1427 - Calvariegroep (verdwenen) - Laar Onze-Lieve-Vrouw ter sneeuw-parochie (Borgerhout) |
In een perkje links naast de inkom van de kerk 'Onze-Lieve-Vrouw ter Sneeuw' op het Borgerhoutse Laar staat een vrijstaand beeld in halfreliëf van Christus met eronder een onduidelijke vrouwenfiguur. Thyssen noemt ze de 'H. Margaretha van Maria' die neerknielt voor het H. Hart van Jezus. Op het voetstuk lees je 'Myn Goddelyk Hart / brandt / van Liefde / voor de Menscheid' (of: 'voor de Menschen' zoals Thyssen schrijft?).
De sculptuur, gekapt in natuursteen door Borgerhoutenaar De Rijdt, werd in 1922 plechtig ingezegend door kardinaal Mercier. Ze zou volgens Thyssen op het voetstuk nog de tekst dragen: 'BORGERHOUT AAN HET H. HART 1922'. - (Thyssen 1922, p. 320-321). — [WS]
Foto WS, 2011 |
Een natuurstenen beeld van Frans De Roeck, in de hoeklnis van de pastorie. De lantaarn werd in het najaar van 2010 vernieuwd (en geplaatst) door Ward Buys van Voor Kruis en Beld.
Foto WS, 2011 |
Discreet Mariale symboliek tussen garagepoort en inkomdeur van een appartementsgebouw uit de jaren 1960. Donker afstekende geometrisch gestileerde voorstelling (lijnen en cirkels) in mozaïeksteentjes op een beige fond.
Foto WS, 2011 |
Dit beeldje van Jan Storms uit 1857 werd herplaatst in de Antwerpse Zirkstraat (zie daar), maar werd in 2017, na restauratie, tijdelijk overgebracht naar de kapel van het Woonzorgcentrum Onze-Lieve-Vrouw van Antwerpen (OLVA).
Foto WS, 2009 |
In het midden van de baksteengevel van het gebouw van de Zusters Ursulinen uit ca. 1910 is een 'Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes' aangebracht. Het wit en lichtblauw geschilderde beeld staat op een natuurstenen halfzuil met kapiteel en is ook in natuursteen overluifeld.
Thyssen (1902, p. 379) vermeld voor een eerder schoolgebouw van de zusters Ursulinen in de 'Zavelstraat' 14 een Onze-Lieve-Vrouwebeeld dat in 1856 in een nis werd geplaatst. Gezien deze datering kan het onmogelijk gaan om het huidige beeld. De Lourdesverschijningen gebeurden in 1858, het toestaan van de cultus in 1862. In 1922 wordt een 'Onbevlekt Ontvangenis' door Thyssen vermeld, nu blijkbaar wel op het nieuwe gebouw, maar hij laat de gegevens over een plaatsing in 1856 ongemoeid. — [WS]
Foto WS, 2017
|
Voor zijn eigen woonhuis vervaardigde beeldhouwer Frans De Roeck (1889-1968) een beeld van de Moeder Gods met als titel 'Koningin van de Vrede'. Maria draagt het Jezuskind op de linkerhand en houdt een duif in haar voor de borst gehouden rechterhand.
Foto WS, 2006
|
Frans De Roeck vervaardigde voor verderop in de straat, voor de vml. diamantslijperij Gustave Van den Eynde, eveneens een Madonna (gesign. op voetplaat rechts 'DE ROECK'); de console draagt het jaartal 1945. Het beeld zou in 1946 zijn geplaatst. Maria is voorgesteld met een (vredes)duif in haar rechterhand.
Foto WS, 2006
(ONZE LIEVE VROUWE BEELDJES PAROCHIE H. FAMILIE) [Uit een brochure, titel onbekend, van een tentoonstelling over Borgerhoutse gevelbeelden gehouden in mei-juni 1963 door de 'Cultuurkring Groei' in de zaal van het Borgerhoutse Vredegerecht, Turnhoutsebaan]. |
Dit monumentje werd gesloopt eind 2014 of begin 2015 (cf. Pansaerts 2015). Het beeld verhuisde naar Deurne, en vond een plaats op de middenberm van de Boekenberglei, ter hoogte van de Sint-Jozefkerk (zie daar).
Op een hoek van de Lanteernhofstraat werd in 1960 een Mariamonumentje opgericht. De Borgerhoutse 'bouwkundige decorateur' E. Rijken vervaardigde een vrijstaand bouwwerk in baksteen, gecombineerd met natuursteen en voorzien van ingemetste glastegels, waartegen een beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind werd opgesteld. Remi Vermeylen vervaardigde het beeldhouwwerk.
|
Foto's Gaston Van Bulck, 2006 |
Aan de Van de Poelstraat 22, het hoekgebouw met de Leningstraat, is een 20ste-eeuws beeld van Onze-Lieve-Vrouw aangebracht met eronder een plaket in blauwe hardsteen met inscriptie: '19-5-1943 / Aan O.L.V. Koningin / van den Vrede / Uit dankbaarheid / 22-5-1945'. Ten onrechte werd dit beeld in 1963 onder de nabijgelegen 'Mertensstraat' gerubriceerd. — [WS]
Foto WS, 2013
|
|
Het inkompaviljoen van het RVT Gitschotelhof bevat aan weerszijden van de deur een laagreliëf van Albert Poels (1903-1984). Links wordt 'de Levensvreugde' en rechts de 'Geboorte van de schoonheid' en 'Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand' (Maria met Jezuskind) voorgesteld.
Foto Jan Janssens, 2006
> Google Street View (met het hele reliëf) |
Voor de gevel van een rijwoning uit de jaren 1950 is door de toenmalige bouwheer een bewuste compositie gevraagd met integratie van een gevelbeeld. De Onze-Lieve-Vrouw wordt biddend voorgesteld en draagt een gebedsnoer om de rechterarm. Het beeld is gepresenteerd voor een ondiepe nis op een halfbolvormig voetstuk en steunt op een vooruitspringende console. Er is geen lantaarn voorzien. — [WS]
In Merksem komt (of kwam) ditzelfde beeld viermaal voor: aan de Bredabaan 632, de Catershoflaan 31, de Laaglandlaan 5-7 en de Zuidkaai (Molens van Deinze en Antwerpen).
Foto WS, 2006 |
Nog in 1955 vestigde een slager zijn hoop op Onze-Lieve-Vrouw van Fatima voor het welgelukken van zijn handelszaak op een van deze straathoeken. Vandaag staan daar kantoorgebouwen. > Google Street View
|
Dit auteurswerk was op een bijzonder locatie (aan het gemeentehuis) in het staatbeeld aanwezig, maar verdween al voor 2001. Hoogreliëf. Gehancheerde Madonna, neo-gotiek (tweede kwart 20ste eeuw?). Onze-Lieve-Vrouw met Kind op linkerarm. Rechtopzittend Kind gesteund met twee handen. Frontale blik van beiden. Maria gekroond (geen opzetkroon), hoofd Kind bedekt met omslagdoek. Fraaie drapering van kleed en mantel Maria, mantel op borst samengehouden door ronde knoop. Stilistisch ouder type console (jaren 1920-1930?), zonder inscriptie maar met in reliëf een brandend hart omgeven door lelietakken. In baksteenparement verdiepte nis (trapvorming spits bovenaan) in veld van niet in verband gemetste stenen. Vanaf console omlijst door een metalen rondboogframe voorzien van gloeilampen (21 stuks) op een kleine ronde reflectorplaat (jaren 1930-1950).
Historische foto (en detail eruit): Archief Voor Kruis en Beeld: fotoverzameling van gevelbeelden van Onze-Lieve-Vrouw door Rik De Vleeschauwer; Album p. 34
Zie ook Karel Janssensstraat 6 (Berchem)
|
|
De console is voorzien van een in hoogrelief uitgekapt brandend hart in een stralengloed dat omringd wordt door een krans van lelies. Foto WS, 2011 |
Op de hoek van beide straten is een gestileerd beeld van 'Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart' opgesteld onder een schijfvormige overluifeling en staand op een dito console. Maria draagt haar Kind op de linkerarm en wijst naar zijn hart. Jezus wordt zittend en gekleed voorgesteld en is eerder in profiel weergegeven. Het gebouw dateert van 1936 en was het eerste huis gebouwd op het zogenaamde 'Piepenhol'. Verwijzend naar de nieuwe parochie werd het huis aan O.-L.-Vrouw van het H. Hart toegewijd. In augustus van dat jaar werden gebouw en beeld ingezegend door pater De Groeve, de eerste parochiepastoor. De sculptuur is het werk van beeldhouwer Hildebert Derre (1886-1966). Aan een gevel in de Blivensstraat 23 lijkt het of hiervan een replica of kopie werd opgesteld. — [WS]
Foto Jan Janssens, 2006
|
De nis boven de inkomdeur van het rijhuis Ossenblokstraat 18 in Borgerhout is voorzien van een natuurstenen beeld van een rechtopstaande biddende Onze-Lieve-Vrouw. Lode Vleeshouwers maakte diverse Onze-Lieve-Vrouwebeelden, o.m. voor de gevel van de abdijkerk van Orval een monumentale, beeldbepalende Madonna van zeventien meter hoogte en voor de Kerk van Onze-Lieve-Vrouw van de H. Rozenkrans in Wilrijk een 245 cm hoge Madonna (KIK M088138). Het beeldje hier is een kleine versie van 'Onze-Lieve-Vrouw, patrones van Antwerpen' van de Sint-Laurentiuskerk aan de Markgravelei. (KIK X028540). — [WS]
Foto WS, 2006 |
Omstreeks 1849 werd hier een houten beeldje met betiteling 'Onze-Lieve-Vrouw van de Goede Herder' geplaatst ter bestrijding van besmettelijke ziekten. In 1931 is het vermeld en in 1963 is het nog opgenomen in een overzichtslijst. — [WS]
|
Huiskapelletjes aangebracht door de bewoners gaan net zo lang mee als deze in de woning blijven. Nieuwe bewoners nemen dit persoonlijk aandachtspunt niet over. Het kapelletje, dat hier al in 2001 werd genoteerd, verdween recent. In augustus 2013 was het nog aanwezig, in oktober 2014 was het verdwenen (cf. Google Street View) — [WS]
Schermopname, 2013 |
Deze ca. 30 cm hoge Moeder Gods, werd aangebracht boven de inkomdeur van de woning. Het is een werk van de Turnhoutse beeldhouwer Vanderheyden en werd ingezegend in oktober 1948. — [WS]
Foto Jan Janssens, 2006
|
Dit beeldje, een huwelijksgeschenk, werd pas in 2014 geplaatst op de sleutel van de deuromlijsting. — [WS]
28 - René Carelsstraat 63: Zeer klein beeldje, slechts zes baksteenlagen groot, met eigen voetstukje geplaatst op de sluitsteen van de rondboog in gefrijnd arduin boven de huisdeur. Madonna met kind op de linkerarm. Het hoofdje van Jezus leunt aan tegen de wang van Maria, die met haar rechterhand een slap hangend speelpopje van het jezuskindje vasthoudt. (...). Geplaatst in juni 2014, ter gelegenheid van het huwelijk van de Vlaamse huiseigenaar met een Poolse vrouw uit Berchem, parochianen van O.L.V. van het H. Hart. Het beeldje is een geschenk van vrienden uit Berchem; ze kan er in haar gebroken Nederlands geen verdere uitleg over geven (23.09.2014). — [René Pansaerts, "Madonnagevelbeelden te Borgerhout Extra Muros", 'Heemkundig handboekje voor de Antwerpse regio' (tijdschrift Gitschotelbuurschap), 62 (2014), 4, p. 26]
Schermopname, 2014 |
Dit kleine beeldje van Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen staat voor het bovenlicht van de inkomdeur van dit rijhuis. — [WS]
Foto Jan Janssens, 2006 (in 2009 nog aanwezig) |
Boven de schoolpoort van de Vrije Basisschool Mozaïek, vroeger de school Sint-Agnes van de zusters Ursulinnen, werd in 1943 een groot beeld van 'Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' aangebracht. Hiervoor diende de muur verhoogd te worden (cf. bouwdossier, SAA inventarisnummer 1402 # 625). Op een korte afstand onder het beeld kwam een tekstplaatje 'O. L. V. van / ALTYDD. BYSTAND / B. V. O.' (BVO = bid voor ons); het is vandaag niet meer zichtbaar. Links naast de inkompoort werd als aandenken een hardstenen gedenksteen met opschrift ingemetst, 'gift / v.d. bewoners / der Schoenstr. / en omliggende / 6 sept. 1943'. — [WS]
Foto (dia) Darimont, 1984 |
|
Tussen de ramen op eerste verdieping van dit rijhuis is een kleine versie aangebracht van het veel voorkomende beeldtype 'Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Jezus'. Een grote versie is o.m. deze van de Generaal Eisenhowerlei. Een klein beeldje verdween aan de Kroonstraat.
Foto Jan Janssens, 2006 |
De op dit vrijstaand hoekhuis aangebrachte Madonna zal vermoedelijk dateren uit de bouwperiode, die te situeren valt in het midden van de 20ste eeuw. Het middelgrote beeld gaat evenwel terug op een 18de-eeuws model, zonder een kopie ervan te zijn. Typisch is de laat-barokke zware mantel met ietwat losse plooienval en het op de arm van Maria liggend-gezeten naakte Kind. Jean Delcour in het Luikse kan als inspiratiebron hebben gediend; in Antwerpen sluit het aan bij de productie van Alexander Van Papenhoven (zie bijv. Melkmarkt 28). — [WS]
Foto Jan Janssens, 2006
|
Deze neoromaanse kerk, gebouwd n.o.v. de architecten Hendrik Beyaert en François Baeckelmans (1887-1890), werd op 27 oktober 1890 ingewijd. Haar gevel bevat geen bouwsculptuur of vrijstaande beelden. Het timpaan van het portaal is voorzien van een mozaïek met een calvariegroep (Christus, Maria, Johannes) op een goudkleurige achtergond. Enkel de opvallend robuuste, vierkante toren (de zgn. 'Peperbus') bezit beeldhouwwerk op de flankerende hoektorentjes. Elk ervan is voorzien van een in geoxideerd koper (groene kleur) uitgevoerd plastische weergave van een van de evangelistensymbolen (tetramorf). — [WS] Vier levende wezens worden met een boek als attribuut afgebeeld:
Foto's WS, 2013
> Parochiekerk Sint-Jan (De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed) |
De evangelist Matheus (een mens of engel) |
De evangelist Marcus (een gevleugelde leeuw) |
Het timpaan van het portaal van de neoromaanse Sint-Janskerk (aan de Sint-Janstraat) is voorzien van een mozaïek met een calvariegroep (Christus, Maria, Johannes) op een goudkleurige achtergond. Het Christuscorpus op het calvariekruis is Romaans geïnspireerd (heupstand van het lichaam en armen in kruisvorm, horizontaal) — [WS]
Foto: Gaston Van Bulck, 2006 |
Hier plaatste de huiseigenaar in 1948 een beeld van 'Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart' in dank voor "bepaalde gunsten". Bij de verkoop van het rijhuis in 1986 werd het door hem afgenomen en bewaard. Uit godsdienstige overwegingen wenste de nieuwe eigenaar immers geen beeld. — [WS]
Zie Begijnenstraat 71 voor een vergelijkbaar beeld. |
Hiernaast: het afgenomen beeld van de Borgerhoutse Sint-Janstraat 15 (foto's bezorgd door de eigenaar in 2009) |
De 'Moeder van Smarten', die in een nis van het hoekgebouw Sint-Marcusstraat en Tabernakelstraat werd geplaatst, is er een van een specifiek type, het is een 'Onze-Lieve-Vrouw van Zeven Weeën'.
Foto WS, 2013 |
In een nis van een (keurig onderhouden) rijhuis uit 1959 in de Borgerhoutse Sterlingerstraat, werd in mei dat jaar een naar gotisch model vervaardigde Onze-Lieve-Vrouw met Kind geplaatst. Het beeldje kwam er ingevolge een gedane belofte en werd gewijd bij de jaarlijkse processie in 1960. Het witte beeldje, gegoten in kunststeen, staat gepresenteerd tegen een lichtblauwe mozaïekachtergrond. In de nimbus achter Maria's hoofd zijn elektrische lampjes aangebracht. — [WS]
Foto WS, 2001 |
Aan de kant van de Sterlingerstraat van het gebouw met adres Vandenpeereboomstraat 40, werd een gevelsteen aangebracht met een gotisch geïnspireerde voorstelling van Onze-Lieve-Vrouw met Kind.
Hij werd geplaatst in maart 1958 ingevolge een belofte. Het reliëf in blauwe hardsteen werd gehouwen door steenkapper Brosens uit Edegem. — [WS]
Foto WS, 2001 |
In de bakstenen gevelnis boven de ingang van de kerk Onze-Lieve-Vrouw van het H. Hart uit 1909, werd in een latere periode een beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind van Albert Poels (1903-1984) geplaatst.
Maria zit naast het links van haar staande Jezuskind. Beiden zijn gekleed in eenvoudige tuniek en dragen Vlaams-volkse kapsels, typisch is de haarvlecht voor Maria.
Foto Jan Janssens, 2006 |
Zonder specificaties wordt op dit adres, een rijwoning uit vermoedelijk het eerste kwart van de 20ste eeuw, in 1991-1993 een religieus beeld vermeld.
Schermopname Google, 2013 |
Aanvankelijk heette de Borgerhoutse Zegelstraat Sint-Jozefstraat. De Boeck en Van Wint (1826-1902 en 1829-1906) vervaardigden voor een van de hoekgebouwen een levensgroot beeld van de H. Jozef in natuursteen (Franse steen) dat in 1874 werd geplaatst. Het kostte toen 700 frank. — [WS] (Thyssen 1902, p. 382; Thyssen 1922, p. 319).
> Google Street View (de actuele locatie) > Zie ook Zegelstraat 9-11 |
Omstreeks 1717 kwam er een madonnabeeld als bekroning van de wijkpomp 'in de beenhouwers'. Ca. 1856 werd de buiten dienst zijnde pomp gesloopt en verplaatste men de Madonna naar het huis zgn. 'Het Verken'. <noot 1> — [WS] Hoe Borgerhout er toen uit zag (1715-1740). […]. De bevolking was vooral dicht bij elkaar gehuisvest langsheen de groote baan. Deze heette "de Ayendyck" van aan de Munsterbrug tot aan de Drossaardstraat (Helmstraat) en Kroonstraat. Verder door tot aan de kapel (Laar) heette het "'s heeren strate" en voorbij de kapel sprak men van "in de beenhouwers". Van beneden Kattenberg tot aan Deurnebrug sprak men weder van "den Ayendyck". De baan was met boomen bezoomd en wederzijds was er een gracht. De kasseiing die van Antwerpen tot Deurne liep, moet erg smal geweest zijn. In 1717 werden de grachten door rioolwerken vervangen en de "oude bornput" in de beenhouwers werd verwerkt tot een pomp op dewelke een Lievevrouwebeeld kwam. Deze pomp met haar beeldje zou er staan tot in 1856, wanneer ze andermaal voor het groote verkeer wijken moest. Het Lievevrouwebeeld werd toen geplaatst tegen het huis Het Verken.
<noot 1> Beslissing gemeenteraad Borgerhout 11 januari 1853 - Zie voor het slopen van de wijkpomp: J.B. Stockmans, 'Deurne en Borgerhout sedert de vroegste tijden tot heden', Antwerpen, 1975. - (reprint: Braeckmans : Brecht, 1895-1899), III, p. 14, 15 (ill.: 'Oud-Borgerhout in de Beenhouwers') |
De Madonna hier aan de gevel van de Van Daelstraat 79, pal naast het huis met adres Langstraat 65, werd omstreeks 1930 geplaatst. Het geschilderde stenen beeld zou zijn vervaardigd (?) of geleverd (?) door beeldhouwer Jules Weyns (1849-1930).
Dit meermaals in Antwerpen en elders in België voorkomende type wordt besproken bij Kasteelpleinstraat 26; ook aan de Maarschalk Gérardstraat 18 komt zo'n beeldje voor. — [WS]
Foto WS, 2011
|
Aan de gevel hier is een beeld van het type 'Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart van Jezus' aangebracht dat (voorlopig) nergens anders in het Antwerpse voorkomt. Opvallend verschil: Maria (met haar Kind op linkerarm) is gekroond; maar verder stemt de plooienval van de mantel met die van geen ander beeld overeen. Het beeld is geplaatst onder een neogotisch architecturaal uitgewerkt baldakijn en rust op een gedecoreerde console. Het hangt op de eerste verdieping tussen de ramen van een laat 19de-eeuws of vroeg 20ste-eeuws type van (breed) rijhuis en dateert vermoedelijk uit die periode. — [WS]
> Zie Kasteelpleinstraat 45 voor een overzicht van dit beeldtype
Foto Jan Janssens, 2006 |
Tussen de ramen op het gelijkvloers van deze rijwoning is een Lourdesbeeld aangebracht. Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen wordt in gebed voorgesteld, haar gebedsnoer hangt aan haar rechterarm. Het beeld is traditioneel lichtblauw en wit geschilderd met ook vleeskleur (incarnaat) De (te) grote neogotisch architecturaal uitgewerkte console bezit vooraan een cartouche in schildvorm. Bevatte hij vroeger een groter beeld? Ook de lange dook in de muur doet zoiets vermoeden. — [WS]
Foto Jan Janssens, 2006 |
Dit beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind is geïntegreerd in de balkonafsluiting van een woonhuis ontworpen door architeckt Karel Van Looy. Het beeldhouwwerk is een van de twee tot dusver ontdekte gevelbeelden van August Hemmerechts, en is gesigneerd op de geïntegreerde voetplaat rechts: 'A. HEMMERECH[TS]'. Het andere werk van deze beeldhouwer was te vinden aan de Karel Oomsstraat. — [WS]
Foto WS, 2013
> Vinçottestraat 53-57 (De Inventaris van het Bouwkundig Erfgoed)
|
Dit beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind werd genoteerd door Thyssen (in 1922, niet in 1902) maar was dan al beschadigd.
|
Deze polychrome keramiektegel met een voorstelling van 'Onze-Lieve-Vrouw van Altijddurende Bijstand' is afkomstig uit de Keramiekfabriek van Tegelen, in de buurt van Venlo. Hij werd in 1947 aangebracht door Eugène Winters, de toenmalige eigenaar van de woning, uit dankbaarheid voor de bescherming die het gezin bij de vlucht voor de oorlog (1940-1947) had ondervonden.
Foto (2006) en informatie: Gaston Van Bulck Bron: Godelieve Winters, "Eugène Winters (1907-1984), talentrijk schrijver en karikaturist uit onze buurtschap", 'Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Regio', jaargang 35/3, juli 1987, p. 6-9. |
Rik Sauter vervaardigde voor de kapel van de 'congregatie van de zusters der kleinen', gewijd in 1939, een reliëf met Maria wiens hart met een zwaard is doorboord. Een traditionele voorstelling voor 'Onze-Lieve-Vrouw van (zeven) smarten'.
Foto Jan Janssens, 2006
|
Dit type van Moeder Gods, veelal geplaatst in of kort na de Tweede Wereldoorlog, wordt besproken bij Britselei 44.
Historische foto: Archief Voor Kruis en Beeld: fotoverzameling van gevelbeelden van Onze-Lieve-Vrouw door Rik De Vleeschauwer; Album p. 16
|
Zie hierboven, bij Vosstraat 168
Foto Jan Janssens, 2006
|
Onze-Lieve-Vrouw van Vlaanderen
Foto Jan Janssens, 2006
|
Onze-Lieve-Vrouw van het Heilig Hart. Console met 'DANK'. Bruno Gerrits (1881-1970), 1945
Foto Jan Janssens, 2006
|
Wolfjagerslei 40:
|
Deze Mariale voorstelling, ogenschijnlijk een Onze-Lieve-Vrouw ten-hemel-opgenomen, bezit op de basis drie engelenkopjes in een wolkensuggestie maar ook een maansikkel, een symbool voor Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangen. Vermoedelijk is er een achter Maria geplaatste lelietak te zien onder haar rechterarm (links achter voor de beschouwer). Het geschilderde, sterk afbladderende, beeldhouwwerk is geplaatst onder een geschilderde vijfhoekige metalen baldakijn, die aan de hoeken is afgezet met een heraldische lelie en bekroond wordt met een Mariamonogram dat getopt is met een kroon. Er is geen verlichting voorzien.
> Zie voor een verwant, maar niet identisch beeld, ook Fourmentstraat 1, Jozef De Bomstraat > Een beeld van de H. Jozef was te vinden op de hoek Turnhoutsebaan en Zegelstraat
Foto WS, 2011
|
Onze-Lieve-Vrouw als pelgrim. Vervaardigd door Marc Rossie (20ste eeuw)
Foto WS, 2006 |