![]() |
Dit beeld werd ooit onderhouden door een buurtgenootschap onder de betiteling van 'O.-L.-Vrouw Lichtmis'. Het is niet duidelijk waarom men voor deze benaming koos, het beeld zelf getuigt er naar voorstelling hoegenaamd niet van. Vanaf het laatste kwart van de 18de eeuw is het rekeningenboek van deze vereniging bewaard. Uiteraard krijgt de herplaatsing in 1814, na de Franse periode, hierin de volle aandacht. Een naïef geïllustreerde pagina memoriseert dit feit, maar de afbeelding is louter de uitbeelding van een type, geen weergave van het werkelijke beeld. Over de beeldhouwer wordt in dit register helaas niet gerept. Zijn naam wordt enkel vernoemd in het Hs1491 zonder staving, het blijft dus een toeschrijving. <noot 1>
De Madonna verhuisde wel enkele malen in dezelfde straat, eerst hing ze vooraan tegen de toenmalige Boeksteeg (Nationalestraat) waar ze wegens verbouwingen moest worden weggehaald en enkele panden verder werd geplaatst. In 1922 kwam ze hier terecht. |
![]() |
<noot 1> De toeschrijving kan wel steek houden maar blijft hypothetisch. Van deze auteur is geen enkel gesigneerd of archivalisch gedocumenteerd werk bekend. Peeter (Pieter, Petrus, Pierre) Overlaet (ook: van Hoverlaet) was leerling beeldsnijder (dus houtsculptuur) bij Alexander Van Papenhoven in 1698-1699 e.v.; Meester in 1710-1711 werd hij leraar van diverse beeldhouwers, waaronder Jacob Jozef Van der Neer (1718-1794) in 1732 e.v. Naast hout bewerkte hij ook steen. Uit 1706 zou het beeld van de hoek Vlasmarkt en Grote Pieter Potstraat dateren (nu op de binnenkoer van het Museum Rockoxhuis bewaard; betwijfelbare toeschrijving). Ook de Madonna van de Huikstraat 24, hoek Keistraat wordt aan hem toegeschreven. (Zie: Liggeren 2, p. 615 e.a. en verder Hs1491: f° 6r°, 16rv°). Naar vorm- en stijlverwantschap kan ook gedacht worden aan het door een onbekende vervaardigde beeld van de Wiegstraat 3. Deze houtsculptuur is contemporain met het hier behandelde beeld en sterk vormelijk verwant, tot in bepaalde 'tics' toe. Zo bezitten beide beelden dezelfde optische correctie bij de kop van het Jezuskind, bedoeld om 'natuurlijk' te ogen van op een lager standpunt. (WS) |
Boven: foto's WS, 2013
|
|
![]() |
<noot 2> In de 19de en begin 20ste eeuw bracht het buurtgenootschap tijdens feestelijkheden tijdelijk zilveren (of verzilverde) sieraden aan. Zo is geweten dat zowel Maria als Jezus toen met een kroon werden getooid. Maria kreeg dan tevens haar scepter en druiventros, Jezus de (wereld)bol of rijksappel. Die elementen sierden maar kort en werden door het buurtgenootschap als kostbaarheden bewaard. Vandaag zijn ze ondergebracht in Sint-Andrieskerk. De gewone presentatie was hier een kroon voor Maria en een opgezette nimbus in schijfvorm voor Jezus. Nu zijn beiden voorzien van een metalen opzetkroon in bronskleur. Die van Maria is nog de oude '‘dagdagelijkse' kroon, Jezus kreeg bij de restauratie in 2005 een nieuw exemplaar (de nimbus was reeds lang verdwenen).
<noot 3> De zinnebeeldige duif en stralenkrans en ook de originele lantaarn verdwenen in de jaren 1960-1970; de lantaarnarm is nog wel het oude exemplaar. |
Het buurgenootschapsboek uit 1814 is in een vitrine opgesteld in het kerkmuseum van de Sint-Andrieskerk | |
|
|
Grotere kaart weergeven
|